سیم کشی خودرو به مجموعهایی از کابلها و سیها گفته میشود که اجزای مختلف الکتریکی خودرو را به یکدیگر متصل میکند؛ وظیفه تامین انرژی الکتریکی و کنترل سیگنالهای الکتریکی را بر عهده دارد.
اجزای سیم کشی خودرو
سیم کشی خودرو از اجزای مختلفی تشکیل شده است. در زیراجزای اصلی سیم کشی خودرو را معرفی میکنیم:
سیمها و کابلها
سیمها: وظیفه انتقال جریان الکتریکی را دارند. این سیمها بسته به کاربردشان دارای ظرفیت و ضخامتهای متفاوت هستند.
کابلها: کابلها گروهی از سیمها در سیم کشی خودرو هستند که برای انتقال جریان برق با قدرت بالا مورد استفاده قرار میگیرند.
باتری
منبع اصلی انرژی الکتریکی خودرو که ولتاژ ۱۲ یا ۲۴ ولت تولید میکنند؛ برق لازم برای سیستمهای الکتریکی خودرو را فراهم میسازند.
دینام
تبدیل کرده و باتری را شارژ میکند. DC دینام برق تولید شده توسط خودرو را به برق
فیوزها
قطعات محافظتی هستند که در صورت بروز جریان بیش از حد یا اتصال کوتاه مدار، را قطع کرده و از آسیب دیدن سایر قطعات جلوگیری میکنند.
رلهها
رلهها سوئیچهای الکتریکی هستند که با جریان کم کنترل میشوند و برای قطع و وصل کردن مدارهای پرقدرت کاربرد دارند. رلهها باعث کاهش مصرف برق و سیستمهای الکتریکی میشوند.
سوییچها
این قطعات مکانیکی هستند که کاربر از آنها برای کنترل عملکردهای مختلف خودرو مثل روشن و خاموش کردن چراغها، برف پاککن و سیستم تهویه استفاده میکنند.
کانکتورهاّ
کانکتورها برای اتصال قطعات الکتریکی به سیم کشی خودرو استفاده میشوند. این اتصالات ممکن است به صورت دوشاخه، سوکت خودرو یا پیچی باشند.
سنسورها
اطلاعات مختلفی از خودرو جمع آوری کرده و به سیستمهای کنترل مانند واحد کنترل الکترونیکی ارسال میکنند. این اطلاعات ممکن است شامل دما، فشار، سرعت و غیره باشند.
ECU واحد کنترل الکترونیکی
مغز الکترونیکی خودرو است که وظیفه پردازش اطلاعات الکترونیکی از سنسورها و کنترلECU اجزای مختلف خودرو است.
بستها و کانالها
بستها و کانالها برای مرتبسازی و محافظت از سیمها و کابلها در سیم کشی خودرو در برابر ضربه، رطوبت و عوامل محیطی استفاده میشوند.
اتصال به شاسی
تمامی سیستمهای الکتریکی نیاز به مدار بسته دارند و اتصال به شاسی به عنوان یک نقطه مرجع برای بازگشت جریان برق به باتری عمل میکند.
این اجزا در کنارهم تشکیل یک سیستم پیچیده و هماهنگ میدهند که عملکرد صحیح خودرو را تضمین میکند.
عیوب رایج سیم کشی خودرو:
سیم کشی خودرو یکی از مهمترین بخشهای الکتریکی خودرو است که عیوب آن میتواند مشکلات جدی در عملکرد خودرو ایجاد کند.
اتصال کوتاه (Short Circuit1)
وقتی دو سیم که نباید باهم تماس داشته باشند بهم متصل میشوند. | شرح |
فرسودگی عایق سیمها، نصب نادرست سیمها یا برخورد سیمها به قطعات فلزی خودرو. | علت |
فیوزهای مکرر سوخته، خاموشی ناگهانی تجهیزات الکتریکی، بوی سوختگی سیمها. | علائم |
قطع شدن یا پارگی سیمها
وقتی سیمهای الکتریکی قطع یا شکسته شوند. | شرح |
فرسودگی، خوردگی، تصادفات یا نصب نادرست. | علت |
عملکرد ناقص یا قطع تجهیزات الکتریکی مثل چراغها، سیستم تهویه و رادیو. | علائم |
سوختن فیوز
برای محافظت از جریان الکتریکی در برابر جریان بیش از حد استفاده میشوند. فیوزها به دلیل وجود جریان زیاد میسوزند. | شرح |
اتصال کوتاه، بار بیش از حد و سیمکشی نادرست. | علت |
عدم عملکرد درست تجهیزات مانند فن رادیاتور، چراغها یا موتور شیشه بالا بر. | علائم |
خرابی رله
رلهها سوئیچهای الکتریکی هستند که جریانهای بالا را کنترل میکنند. خرابی آنها منجر به قطع عملکرد تجهیزات مرتبط میشوند. | شرح |
فرسودگی قطعات داخلی رله یا نوسانات برقی. | علت |
عدم عملکرد درست تجهیزات مانند فن رادیاتور، چراغها یا موتور شیشه بالابر. | علائم |
خوردگی و اکسید شدن اتصالات
خوردگی یا اکسید شدن کانکتورها و اتصالات سیمها باعث عدم انتقال صحیح جریان برق میشود. | شرح |
خرابی عایق سیمها، نصب نادرست یا وجود رطوبت. | علت |
تخلیه باتری درحالت خاموشی، بروز خطاهای متناوب در سیستمهای الکتریکی. | علائم |
نشتی جریان
در برخی موارد جریانهای الکتریکی، به مدارهای دیگر نشت میکند که ممکن است باعث عملکرد ناقص تجهیزات یا تخلیه سریع باتری شود. | شرح |
خرابی عایق سیمها، نصب نادرست یا وجود رطوبت. | علت |
تخلیه باتری در حالت خاموشی، بروز خطاهای متناوب در سیستم الکتریکی. | علائم |
خرابی در واحد کنترل الکترونیکی
به عنوان مغز خودرو وظیفه کنترل سیستمهای مختلف را برعهده دارد. ECU
خرابی در سیمکشی یا اتصالات این واحد باعث مشکلات جدی میشود. |
شرح |
نواسانات برقی، خرابی سیمکشی خودرو یا خوردگی اتصالات. | علت |
چراغ چک موتور روشن، مشکلات در عملکرد موتور و گیربکس، یا خطاهای مکرر سنسورها. | علائم |
افت ولتاژ
زمانی که ولتاژ به مقدار کافی به تجهیزات الکتریکی نرسد، این تجهیزات نمیتواند به درستی کار کند. | شرح |
طول زیاد سیمها، فرسودگی یا نازکی سیمها، مشکلات در اتصالات. | علت |
کم نور شدن چراغها، ضعف در عملکرد موتورهای الکتریکی مثل موتور برف پاک کن. | علائم |
اتصالات نادرست
اتصالات نادرست سیمها میتواند باعث قطع و وصل شدن برق و ایجاد مشکلات متناوب در سیستمهای الکتریکی شوند. | شرح |
نصب نامناسب یا فرسودگی قطعات. | علت |
قطع و وصل شدن عملکرد تجهیزات، از کار افتادن ناگهانی چراغها یا دستگاههای الکتریکی. | علائم |
مشکلات عایق سیم
عایق سیمها وظیفه حفاظت از جریان برق را دارد. آسیب به این عایق میتواند باعث اتصالات کوتاه و خطرات جانی شود. | شرح |
ساییدگی، گرما، حیوانات جونده و نصب نامناسب. | علت |
جرقه زنی بوی سوختگی و مشکلات در کارکرد سیستمهای الکتریکی. | علائم |
برای پیشگیری از بروز این عیوب بهتر است، سیم کشی خودرو توسط افراد متخصص به صورت دورهایی بازبینی و در صورت نیاز تعمیر یا تعویض شود.